Ο Βιβλιοδείκτης φιλοξενεί άρθρο μου...

ΕΡΕΥΝΑ: Μαθητές «κατασκοπεύουν» τη λογοτεχνία στο διαδίκτυο

Posted by Δημήτρης Νίκου On 4:47 μ.μ. No comments

| γράφει ο Τάσος Αγγελίδης Γκέντζος* |

Στην αρχή της φετινής σχολικής χρονιάς ανέλαβα να «διδάξω» σε μαθητές του σχολείου μου το μάθημα της ερευνητικής εργασίας, που πρώτη φορά διδάσκεται φέτος στην πρώτη Λυκείου.

Συζητήσαμε με τους μαθητές την επιλογή του θέματος και κατόπιν δικής μου πρότασης αποφασίσαμε να διερευνήσουμε τον συσχετισμό της Λογοτεχνίας με το Διαδίκτυο. Οι μαθητές χωρίστηκαν σε τέσσερις ομάδες. Η πρώτη ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία και την εκπαίδευση, η δεύτερη με τη βιβλιοπαρουσίαση – βιβλιοκριτική, η τρίτη με τη διαφήμιση και η τέταρτη με το φύλο.

Τα παιδιά της πρώτης ομάδας, ερευνώντας τη σχέση της διαδικτυακής λογοτεχνίας και της εκπαίδευσης, συνέταξαν και μοίρασαν 350 ερωτηματολόγια σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου. Επίσης, επισκέφτηκαν ένα Δημοτικό σχολείο για να δουν τη σχέση των παιδιών με το διαδίκτυο και συνομίλησαν για το θέμα με έναν καθηγητή Πανεπιστημίου.

Η δεύτερη ομάδα ανίχνευσε τα όρια ανάμεσα στη βιβλιοπαρουσίαση και την βιβλιοκριτική. Ομολογώ πως οι επισημάνσεις τους – πολλές φορές αιχμηρές – με εξέπληξαν! Μοίρασαν επίσης ερωτηματολόγια σε μαθητές, συνομίλησαν με τον συγγραφέα Γιώργο Σκαμπαρδώνη – η συνομιλία βρίσκεται στην ιστοσελίδα μας – και με την καθηγήτρια της φιλοσοφικής σχολής του ΑΠΘ και κριτικό λογοτεχνίας, Τιτίκα Δημητρούλια.

Η κριτική θα μπορούσε να συνυπολογιστεί ως είδος τέχνης. Πρέπει να ασκείται σωστά, ώστε να πετυχαίνει τον σκοπό της και να διατυπώνεται περίτεχνα για να μη θεωρηθεί διαφήμιση. Ακόμα και μια ουδέτερη κριτική μπορεί να εισχωρήσει στο υποσυνείδητο του αποδέκτη και να του υποδείξει τεχνηέντως όσα πρεσβεύει Η κριτική είναι ένα μέσο προβολής που ανυψώνει ή υπονομεύει το βιβλίο, μια «στρατευμένη» μέθοδος βιβλιοπαρουσίασης, που χρησιμοποιεί η πλειοψηφία των συγγραφέων με στόχο να πριμοδοτήσουν τα βιβλία τους.

Έρχομαι στην τρίτη ομάδα, που ασχολήθηκε με τη διαφήμιση, σε σχέση με τη λογοτεχνία. Θα σας φαινόταν περίεργο αν τα παιδιά υποστήριζαν πως στο διαδίκτυο οι λογοτέχνες συναντώνται με τους μελλοντικούς αναγνώστες τους, διαφημίζοντας τη δουλειά τους; Τα ίδια δηλώνουν πως δεν έχουν σχέση με τέτοιου είδους προσεγγίσεις, καταλήγοντας πως αυτό ωφελεί περισσότερο τους εκδοτικούς οίκους και τους συγγραφείς και λιγότερο τους αναγνώστες. Τον διατύπωσε κανείς από εμάς τους γράφοντες τόσο αληθινά και ξεκάθαρα – άσχετα με το αν τον ασπάζεται ή όχι - αυτόν τον φοβερό κατ’ εμέ προβληματισμό;

Η διαδικτυακή διαφήμιση είναι οικονομικότερη για τον εκδοτικό οίκο, αφού απαιτεί πολύ λιγότερα έξοδα σε σχέση με τα άλλα μέσα. Ωφελείται ο δημιουργός, που έχει την ευκαιρία να κοινοποιήσει το έργο του και να μιλά με τους μελλοντικούς αναγνώστες του, οι οποίοι όμως επίσης ωφελούνται, αφού διαδικτυακά γνωρίζουν περισσότερα βιβλία ώστε να επιλέξουν αυτό που επιθυμούν να διαβάσουν.

Και φτάνουμε στην τελευταία ομάδα παιδιών, που μελέτησε τη συμπεριφορά ανδρών και γυναικών σε διαδικτυακές λογοτεχνικές λέσχες. Λίγο πολύ τους είχα βάλει να «κατασκοπεύουν» στις διάφορες ομάδες, να ελέγχουν χαρακτήρες και συμπεριφορές.

Τα παιδιά κατέληξαν πως οι γυναίκες είναι αυτές που διαβάζουν περισσότερο από τους άνδρες και πως οι συγγραφείς «στοχεύουν» αποκλειστικά σε αυτές. Σήμερα, άλλωστε, έχουμε το φαινόμενο της γυναικείας λογοτεχνίας, όχι μόνο αναφορικά με τις γυναίκες συγγραφείς, αλλά περισσότερο με το γυναικείο κοινό. Όπου κι αν είπαν τη γνώμη αυτή, τα παιδιά, δε βρήκαν την αποδοχή που περίμεναν. Οι απαντήσεις συγγραφέων, εκδοτικών οίκων και αναγνωστών, διπλωματικές.

Δε θα σας κουράσω με άλλες λεπτομέρειες. Διαβάστε την εργασία και αποβάλλοντας την οιανδήποτε μορφή δογματισμού, δείτε τις αλήθειες και τα ψέματα μέσα από τα μάτια των παιδιών!